YÜKSEK SICAKLIK ALTINDA RASYONA BİYOANTİOKSİDAN (ALFA-TOKOFEROL ASETAT, KARVAKROL, KARNOSİK ASİT) KATKISININ YUMURTACI TAVUKLARDA PERFORMANS, YUMURTA VERİMİ, YUMURTA KALİTESİ VE KAN PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİLERİ

The Effects of Supplemented Dietary of Alfa- Tocopherol Acetat, Carvacrol, Carnosic Acid in Laying Hens on Egg Production, Egg Quality and Blood Parameters Under High Temperature

Şerife BEYAZITOĞLU                                                           Hasan Rüştü KUTLU     

Zootekni Anabilim Dalı                                                            Zootekni Anabilim Dalı                                                                       
ÖZET
Mevcut çalışma yüksek sıcaklık altında yetiştirilen yumurtacı tavukların rasyonlarına ilave edilen vitamin E, kekik esans yağı ve biberiye ekstraktının  antioksidant yapı, oksitadif stres, kan metabolitleri, performans, yumurta verim  ve kalitesi ölçütleri üzerine etkileri belirlemek amacıyla yürütülmüştür.
Kırk beş haftalık yumurtacı tavuklar, benzer canlı ağırlıkta her birinde 18 hayvan bulunan 4 gruba ayrılmışlardır. Hayvanlar 8 haftalık süre boyunca katkısız kontrol yemi ve 200 mg/kg yem vitamin E, kekik yağı, biberiye ekstraktı ilave edilen standart yumurtacı tavuk yemleriyle beslenmişlerdir. Hayvanlar bireysel kafeslerde barındırılmışlardır. Deneme süresince 16:8 saatlik aydınlık: karanlık fotoperiyot uygulanmış, yem ve su serbest verilmiştir. Deneme, yüksek sıcaklığın (16 saat aydınlık periyotta 8 saat 34-36 °C ve 16 saat 22-24 °C) oluşturulduğu yumurtacı tavuk deneme ünitesinde yürütülmüştür. Yumurtlama performansı olarak belirlenen yem tüketimi, yumurta ağırlığı, yumurta üretimi günlük olarak, yumurta kalitesi haftalık olarak, kan parametreleri (glukoz, kolesterol, trigliserid, lipid peroksidasyon, total antioksidan, kalsiyum) ise iki haftalık aralıklarla ölçülmüştür. Sonuçlar, Vitamin E, kekik yağı, biberiye ekstraktı ilavesinin yem tüketimi, yumurta ağırlığı, yumurta verimi, canlı ağırlığı ve kan parametrelerini önemli düzeyde etkilemediğini (P>0.05) göstermiştir. Fakat kekik yağı ilavesi, yemden yaralanma oranını iyileştirmiş (P<0.05) ve yumurta kalite ölçütlerinde artış göstermiştir. 
Araştırma sonucunda elde edilen bulgular rasyona kekik yağı ilavesinin sıcak stresi durumunda bile yumurta kalite ölçütlerini olumsuz etkilerden koruduğunu göstermiştir.
Anahtar Kelimeler: Alfa- tokorefol asetat, karvakrol, karnosik asit, yumurta verimi ve kalitesi, sıcaklık stresi.

ABSTRACT
The present study was conducted to evaluate whether alfa-tocopherol acetatat, carvacrol and carnosic acid supplemented dietary would affect laying performance, egg quality, antioxidant structure, oxidative stres and blood parameters of Brown layers under high temperature.
Fortyfive weeks old layers were divided into 4 groups of similar mean weight, comprising 18 birds each. The birds were fed standard layer diets and 200 mg/kg diet alpha- tocopherol acetate, carvacrol and carnosic acid supplemented diets for 8 weeks period. The birds were housed in individual cages in a complete randomized design. During the study, a 16:8 hours light:dark photoperiod (8 hours 34-36 ˚C at light period and 16 hours 22-24˚C ) was employed,  feed and water were given ad libitum. Laying performance was assessed by recording feed intake, egg weight, egg production daily; egg quality weekly and blood parameters (glucose, cholesterol, triglyceride level, lipid peroxidation, total antioxidant and calcium) biweekly. The results showed that alpha- tocopherol acetate, carvacrol and carnosic acid supplementation did not have significant (P>0.05) effects on feed intake, egg weight, egg mass, body weight and blood parameters. However, dietary supplementation of carvacrol improved feed conversion efficiency (P<0.05) and egg quality parametres.
The results obtained in the experiment suggest that providing supplemented dietary carvacrol could protect egg quality parameters under heat stress.
Key Words: Alpha- tocopherol acetate, carvacrol, carnosic acid, egg production and quality, heat stres